خرما یکی از میوه های اصلیِ مناطق بیابانی جهان (اراضی خشک و نیمه خشک) محسوب می شود. ایران یکی از بزرگترین تولید کنندگان خرما در جهان است.
این محصول، یکی از متداول ترین مواد اولیه در غذای ایرانی است. منشأ تولید و استفاده از خرما در ایران به حدود 4000 سال پیش از میلاد باز می گردد. خرما سرشار از مواد مغذی خاص است و به عنوان یک ماده غذایی با ارزش بسیار بالا به بازار عرضه می شود. مؤلفه اصلی خرما کربوهیدرات (حدود 70 الی80 درصد) است که بیشتر به صورت گلوکز و فروکتوز می باشد. این قندها به سرعت در بدن انسان جذب می شوند، به طوری که 100 گرم از این محصول می تواند بیش از 300 کیلو کالری انرژی در بدن تأمین کند. همچنین خرما حاوی پروتئین، پکتین، لیپید (چربی)، نمک و مواد معدنی است.
با توجه به خواص دارویی انواع خرما و مغذی و سلامت بودن آن، این محصول که طبیعتی گرم دارد، از اهمیت زیادی در غذاهای ایرانی برخوردار است. همچنین به دلیل تولید زیاد این محصول در ایران، قیمت آن بسیار کم و به راحتی در دسترس است. دلیل دیگر آن، ارتباط عمیق میان مردم ایران و فرهنگ اسلامی است. اکثر ایرانیان مسلمان هستند؛ یعنی 98 درصد، که تقریباً معادل 80 میلیون نفر است. خرما در بسیاری از قسمت های قرآن (کتاب دینی مسلمانان) ذکر شده است. برخی از عادات غذایی مصرف کنندگان امروزی از دستورالعمل های اسلامی سرچشمه گرفته است. به عنوان مثال، مصرف معمول و متعارف خرما در رژیم غذایی روزانه در دین اسلام توصیه می شود. همچنین مصرف خرما برای کسانی که از دیابت رنج می برند بسیار مناسب است.
مصرف خرما در ماه مبارک رمضان (نهمین ماه در تقویم اسلامی) بسیار افزایش می یابد. مسلمانان قبل از طلوع فجر تا غروب خورشید از خوردن و آشامیدن خودداری می کنند. با توجه به مصرف هیچ گونه مواد غذایی و آشامیدنی و گرسنگی در طول روز، مصرف خرما در زمان قبل و بعد از روزه، بیش از حد مورد تأکید قرار گرفته است.
.
.
Source:
Mohammadpour Karizaki V. (2017), “Iranian dates and the ethnic date-based products”, Journal of Ethnic Foods